ETKİLİ KONUŞMA YÖNTEMLERİ
Etkili konuşma yöntemleri, konuşmacının vermek istediği mesajın dinleyicilerde istenen etkiyi
bırakabilmesinde kullanılan, çoğunlukla konuşmanın içeriğine diğer bir
deyişle özü ile ilgili yöntemleri kapsar. Sık sık karıştırılsa da etkili konuşma yöntemleri doğrudan konuşmanın nasıl ve
hangi bileşenlerden oluşması gerektiğini konu edinirken, etkili konuşma teknikleri konuşmanın sunumunu, mesajın
nasıl verilmesi gerektiği üzerinde durur.
Konuşmak, insanların sahip olduğu en büyük iletişim yeteneği. İnsanlık
tarihi boyunca tüm toplumların bir arada yaşayabilmesi için ihtiyaç duyduğu
iletişimi sağlayan konuşma eylemi, aynı zamanda etkileşimsel bir süreç. Bu
nedenle ne anlattığınız kadar anlatılanlardan ne anladığınızın da önemi
büyük. İyi bir konuşma, dinleyenleri belirli bir konuda ikna edebilme, o
konuda taraftar kazanabilme ve en önemlisi doğru anlaşılabilmektir. Etkili konuşma yöntemleri konusunda bilgi sahibi olmak,
topluluk önünde yapacağınız konuşmaların istediğiniz hedeflere ulaşmasını
sağlayacaktır.
Etkili Konuşabiliyor muyuz?
Başarılı bir konuşma ancak dinleyenlerde bıraktığı etkiyle ölçülebiliyor.
Konuşmanın etkili olabilmesi için etkili konuşma yöntemlerine uygun olarak hazırlanmış
olması işimizi biraz daha kolaylaştıracaktır. Siyasetçilerden eğitimcilere,
yöneticilerden esnaflara kadar toplumun hemen her alanında, bir arada
yaşamanın bir gereksinimi olarak konuşmalar yapıyoruz. Sahip olduğumuz
duygu ve düşünceleri dinleyenlere doğru aktarabilmek, onların güvenini
kazanmak, tarafımızda olmalarını sağlamak, ikna etmek hemen hepimizin ortak
beklentisi olması, etkili konuşma yöntemlerinin önemini
biraz daha artırıyor. Bu yazımızda, konuşmalarımızı nasıl daha etkili ve
istediğimiz hedeflere ulaştırabiliriz sorusunu etkili konuşma yöntemleri ile cevaplamaya çalıştık.
En Etkili Konuşma Yöntemleri Neler?
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, iletişimde farklı araçları da artık
kullanıyor olmamız, aslında konuşma eyleminin yükünü azaltmak yerine her
geçen gün artırıyor. Çünkü duygu ve düşüncelerimiz öncelikle kendimizle
olan konuşmalarımızla şekil almakta. Yazılı iletişim temelde hazırlıklı
konuşma eylemidir. Etkili konuşma yöntemleri bu yönüyle
öncelikle belirli bir zihinsel hazırlığa gereksinim duyuyor.
· Konuşmak İçin Hazırlanmak Konuşmanın Etkisini Artırıyor
Etkili konuşma yöntemleri, ne söyleyeceğimizi belirlemek, zihinsel
olarak şekillendirmek ve onları sahip olduğumuz iletişim becerileri ile
muhataplarımıza iletmektir. Konuşmak için yapacağımız hazırlık, neyi
nasıl ve ne şekilde yöneltmemiz gerektiğinin belirlenmesini, konuşmak
istediklerimizin bir karmaşıklığa neden olmadan en doğru yolla
iletilmesini sağlar. Böylece konuşma sırasında oluşabilecek tüm
aksaklıkların, olası tüm hataların da önüne geçebilmek için alınacak en
büyük önlemdir.
·
Niçin Konuşma Yapıyoruz, Amacımız Ne?
Her konuşmanın hem konuşmayı yapan ve hem de dinleyenler için bir
amacının olması, bu amacın etrafında yapılacak olan konuşmanın etkisini
artıracaktır. İyi bir konuşma amacına ulaşmayı hedeflediği sürece
etkisini koruyabilir. Amacı belli olmayan konuşmalar, dümeni olmayan
bir gemiye benzer. Konuşmanın sonunun nereye varacağını kimse
kestiremez.
·
Dağınıklıktan Kaçının, Konuşacaklarınızı Sıraya Koyun
Etkili konuşmanın önündeki en büyük engellerden biri, duygu ve
düşüncelerin gelişigüzel bir şekilde iletilmesidir. Konudan konuya
atlamak dinleyenlerin sizi anlamasını zorlaştıracak ve kolayca
sıkılmalarına neden olacaktır. Konuşmanın istenen etkiyi bırakabilmesi
için bir düzen içinde yapılması bu nedenle önemli.
·
En Etkili Konuşma Doğrular Üzerine Kurulandır
Konuştuğunuz konularda doğrulardan ve sağlam bilgilerden ayrılmayın.
Dinleyenleri etkileyen ilk unsur konuştuklarınızın doğruluğu ve gerçek
bilgilerden oluşuyor olmasıdır. Doğruluğunu araştırarak
hazırlayacağınız konuşma metinleri istenen etkiyi uyandıracaktır.
·
Dinleyenlerin Size Güvenmesi Kendinize Olan Güvene Bağlı
Etkili konuşma yöntemleri, konuşmalarınızın sizi güvenilir kılmasını da
sağlar. Bu nedenle öncelikle kendinize güvenin. Şüpheye, telaşa
kapılmanın önüne geçebilmek için kendinize olan güveninizi asla
kaybetmemelisiniz. Güven veren konuşmaların etkisi ve inandırıcılığı
daha yüksektir.
·
Çok Söz Değil Sözün Özünü Söyleyin
Konuşurken lafı dolaştırmadan, vermek istediğiniz mesajı en uygun ve
anlaşılır sözcüklerle ifade etmelisiniz. Lafı uzatmak hem dinleyenleri
sıkacak hem de konudan uzaklaşmanıza neden olacaktır. Çok söz söylemek
yerine, öz, anlaşılır bir konuşma yapmak sizi iyi bir konuşmacı yapar.
·
Konuşmanızı Dinleyenlere Göre Hazırlayın
Dinleyenlerin yaş, cinsiyet, ilgi ve beklentilerine göre hazırlanan
konuşmalar, etkili konuşma yöntemlerinin uygulanmasında belirleyicidir.
Dinleyenlerinizin gençlerden oluştuğu bir gruba hitap edecekseniz
onların ilgi ve isteklerini ön plana almalısınız. Aksi durumda,
konuşulanlarda kendini bulamayan bir dinleyici kitlesi için, çok iyi
bir konuşma metni bile olsa, istenen etkiyi göstermez.
·
Her İnsan Hata Yapar
İster konuşmacı ister dinleyici olun, her insanın hatalar
yapabileceğini unutmayın. Konuşurken yaptığınız ya da yapabileceğiniz
hatalardan korkmamak sizin heyecanınızı yenmenizi de sağlayacaktır.
İnsan en çok konuşurken hatalar yapar, dilin kemiği yoktur.
·
Kanıtlar ve Örneklerle Konuşmanızı Destekleyin
Konuştuğunuz konuların daha anlaşılır olabilmesi için ilginç örnekler
vermek, fikirlerinizi destekleyen kanıtlar sunmak, dinleyenlerin
tarafınızda olmasını sağlayacaktır. Konuşma sırasında verilen örnekler,
konunun daha iyi kavranmasını sağlarken, dikkatlerin konu üzerinde
tutulmasını kolaylaştırır.
·
Heyecan Duyun Ama Konuşmanıza Yansıtmayın
Topluluk önünde konuşmak kimilerimiz için çok kolay kimilerimiz için
oldukça zordur. Heyecanın bastırılabilen bir duygu olduğunu ve
temelinde hata yapma korkusunun yattığını unutmayın. Heyecanınızı
bastırmak için nefes egzersizleri yapmak, konuşmanız için
hazırladığınız konuların üzerinden bir kez daha geçmek, heyecanınızı
yenmek için bir fıkra anlatmak işe yarayan çözümler arasındadır.
Heyecan duymadan yapacağınız konuşmanız beklenen coşkudan uzak,
heyecanınızı konuşmanıza yansıtmak ise dinleyenlerin sıkılmasına neden
olacaktır.
·
Konuşmak İçin Harcayacağınız Enerjiyi Dengeli Kullanın
İyi bir konuşmacı, konuşma için harcayacağı enerjiyi dengeli kullanır.
Gereken yerde coşkulu, gereken yerde sakin bir konuşma yapabilmek için
enerjinizi dengeli olarak kullanmazsanız konuşmanızı
tamamlayamayabilirsiniz. Konuşmanın uzunluğu enerjiyi dengeli
kullanmanızı zorunlu kılar.
Yukarıda değindiğimiz etkili konuşma yöntemleri, yüzyıllar boyu
uygulanarak oluşturulmuş büyük bir bilgi birikiminin ürünüdür. Ancak
etkili konuşma yönetmelerinin yalnızca bunlardan oluşabileceğini
söylemek elbette zor. Yaşanılan zamana ve içinde bulunulan toplumsal
beklentilere göre değişiklikler gösterebilir. Etkili konuşma
yöntemleri, konuşmanın amacını, içeriğini belirleyen esaslardan oluşur.
Konuşmanın etkisini artıracak şekilde sunulması ise etkili konuşma
teknikleri ile mümkün olabilir. Etkili konuşma teknikleri, etkili
konuşma nasıl yapılır sorusuna verilecek cevapların tamamıdır.
Etkili Konuşma Teknikleri Nelerdir?
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi, konuşmada verilmek istenen
mesajların iletilmesinde kullanılan teknikler etkili konuşma
tekniklerini oluşturur. Muhatabınızla olan iletişimimizdeki tavır ve
davranışlarımız, söz söylemedeki ustalığımız, jest ve mimiklerin
kullanımı gibi, sözün daha net bir biçimde iletilmesini sağlayacak tüm
bileşenler etkili konuşma yöntemlerini destekleyecek sunumsal
stratejilerdir.
Dinleyenleri Dikkate Aldığınızı Gösterin
Konuşmanın etkili olabilmesi için dinleyenlerin dikkate alındıklarını
hissetmeleri büyük önem taşıyor. Bu nedenle dinleyenlerle kuracağınız
göz teması onların değerli olduklarını hissettirmek, değer verdiğinizi
göstermek için kullanacağınız etkili konuşma tekniklerinden ilkidir.
İnsan ancak değer bulduklarını etkin bir şekilde dinler.
İyi Bir Diksiyon Konuşmanın Etkisini Artırıyor
Etkili konuşma ve diksiyon birbiriyle yakından ilişkili konular.
Sözcükleri söyleyiş biçiminiz, söyleyişteki vurgu ve tonlamalardan
mesajlarınızın bedenle desteklenmesine kadar iletileri sunmakta
yararlandığımız hemen tüm araçlar daha iyi bir diksiyon için gerekli.
Bu nedenle diksiyon ve etkili konuşma birbirinden ayrı düşünülemeyecek
iki önemli unsur.
Anlaşılabilir Bir Dil Kullanın
Sözcükleri seçerken verdiğiniz dikkati onları yöneltirken de
korumalısınız. Anlaşılabilir bir konuşma, sözcüklerin doğru olarak
seslendirilmesini, vurgu ve tonlamaları yerinde yapmayı, coşkuyu ve
heyecanı doğru şekilde iletmeyi gerektirir. Bu nedenle tane tane ve
herkesin anlayabileceği bir tonda konuşmak dinleyenlerde etkili
olacaktır.
Güler Yüz Tüm Kapıları Açar
Gerek sosyal ilişkilerde gerekse iletişimde güler yüz tüm kapıları açan
altın bir anahtar. Dinleyenlerin güvenini ve sempatisini kazanmak için
güler yüzlü olmak, lehinizde ön yargılar ve iyi bir ilk izlenim
edinmenizi sağlayacaktır.
Etkili Konuşma Doğuştan Gelen Bir Yetenek mi?
Bu soruya hem evet hem de hayır cevabını vermek daha doğru. Çünkü
hitabet konusu yetenekle ilgili olduğu kadar eğitimle de gelişen ve
sahip olunabilen bir özelliktir. Bu nedenle etkili konuşma yöntemleri
konusunda alacağınız eğitimler, istediğiniz ve ihtiyacını hissettiğiniz
etkili konuşmalar yapabilmenizi sağlayacak yeteneğe kavuşmanızda
sizlere yardımcı olacaktır. Bu eğitimleri alabileceğiniz en iyi
kurumlar ise etkili konuşma kursları. Etkili konuşma kursu, alanında
uzman eğitimcilerin çoğunlukla uygulamaya dayalı olarak kursiyerlerin
daha etkili konuşmalar yapabilmelerine ve eğer varsa konuşmalarının
önündeki sorunları belirleyerek onları ortadan kaldırmayı hedefleyen
derslerden oluşuyor.
Kurslarda verilen etkili konuşma yöntemleri, konuşmanın yapılacağı
hedef kitlenin cinsiyet, yaş, düzey ve beklentilerini dikkate
almalarını sağlayacak zihinsel hazırlık süreçlerini uygulamalı olarak
bireysel ve grupla eğitimlerle veriyor. Örneğin erkeklerle ya da
kızlarla etkili konuşma, farklı beklentileri oluşturan iki farklı grubu
oluşturması, yapılacak konuşmanın da içeriğini etkiliyor. Bu nedenle
derslerde uygulamalı olarak gösterilen etkili konuşma örnekleri de
birbirinden farklılık gösterebiliyor.
Kimler Bu Kurslardan Faydalanıyor?
Etkili konuşma kursları, etkili konuşmaya ihtiyacı olan, eğitimciler,
siyasetçiler, sanatçılar, iş dünyasında yönetici pozisyonunda
olanlardan sekreter, müşteri hizmetleri çalışanlarına kadar pek çok
alandan ve sektörden katılımcıları ağırlıyor. Siyasetçilerin coşkulu ve
insanları etkileyecek konuşmalara ihtiyaçları ön plandayken, müşteri
hizmetleri çalışanları gibi çoğunlukla telefon başında olanların ise
telefonda etkili konuşma tekniklerine olan ihtiyacı ön planda. Bu
nedenle bu kurslar, verdikleri bireysel ve grup eğitimleriyle daha çok
ihtiyaca yönelik eğitim programları oluşturabiliyor ve bu doğrultuda
eğitimlerini sürdürebiliyorlar.