HAFIZA GELİŞTİRME TEKNİKLERİ

Karşılaşılan tüm bilgilerin işlenmesi sonucu beynimizde saklanması ve gerektiğinde geri çağırılabilmesi (hatırlanması) hafızayı oluşturur. Sınırları belli olmayan hafızamız, tahmin edemeyeceğimiz kadar büyük bir bilgi depolama alanıdır. Böylesine büyük bir depolama alanının daha etkin ve verimli kullanılabilmesi ise hafıza geliştirme ile mümkün olabilir. Hafıza geliştirme sınırlarına henüz erişemediğimiz kayıt alanımızı (bellek) büyütmek değil, bilgilerin depolanması ve depolanan bilgilerin geriye çağırılması işlemlerinin hem hızını hem de kalitesini artırmayı amaçlar.

Hafıza geliştirme alanında yapılan bilimsel çalışmalar da buna ışık tutar niteliktedir. Hafızayı zinde tutmak, onun sahip olduğu kapasiteyi en etkili şekilde kullanabilmeyi sağlayacak hafıza geliştirme teknikleri ile bilgilerin doğru bir şekilde depolanmasını ve ihtiyaç duyduğumuzda geri çağırılmasını kolaylaştıracaktır.

Hafıza Geliştirme Teknikleri Nelerdir?

Hafızamız, en temel görevini üç aşamada gerçekleştirir. İlki bilginin alınması, kaydedilmesi, ikincisi bilginin uygun formatta ve tasnifte depolanması ve üçüncüsü ise depolanmış olan bilgilerin ihtiyaç anında bir tetikleyici yardımıyla geriye çağırılmasıdır.

Bu anlamda hafıza geliştirme teknikleri yukarıda saydığımız bu üç temel görevin daha etkin bir biçimde kullanılarak, hafızanın sınırlarını zorlamayı hedefler.

Çağrışım Tekniği ile Hafıza Geliştirme Yolları:

Tamamen hayal gücünüzü işin içinde tutmanızı sağlayacak bu teknik, hatırlanması ya da ezberde tutulması güç bilgilerin bile hızlı olarak hafızaya alınmasını ve kalıcılığını artırarak unutulmasının önüne geçiyor. Bu hafıza geliştirme yöntemleri ile edinmeniz gereken bilgiler için aklınıza gelen ilk hayali gözünüzün önüne getirebilir ve onu canlandırabilirseniz doğru bir şekilde kayıt etmiş olacak ve gerektiğinde kolayca geri çağırabileceğinizi göreceksiniz. Hayaller ne kadar abartılı, esprili ve renkli olursa o kadar etkili olacaktır.

Hafıza geliştirme için çağrışım tekniği kullanırken dikkat edilmesi gereken 10 kolay adımla, akılda tutulması zor konularda bile bu yöntemin işe yaradığını gözlemleyebilirsiniz.

Çağrışım tekniğini iyi kullanabilmek için

1- Sıra dışı hayaller kurmaktan çekinmeyin, çünkü hayal gücünüzü etkin kullanmak bilgilerin kalıcılığını artıracaktır.

2- Kurduğunuz hayaller mutlaka hareketli olsun. Çünkü beynimiz durağan imgelerden çok hareketli olanları çok daha kolay kayıt eder, kalıcılığı artar.

3- Aklınıza gelen ilk hayali kurmanız, hayal kurmakta harcayacağınız zamandan tasarruf etmenizi sağlayacaktır.

4- Hayallerinizi görüntülerle birleştirin. Hafızamız kelimelerden, sayılardan çok görsel öğeleri daha kolay işler ve çağrışımı hızlandırır. Görsel hafıza geliştirme çalışmaları bu öğelerin çok daha yoğun ve aynı zamanda kolay işlenmesi amacıyla yapılır.

5- Sıradan nesneler, objeler değil abartılı olanları deneyin. Boyutların büyüklüğü küçüklüğü her zaman abartılı olmalı.

6- Hayallerinizde yerine koyma ilkesini uygulayın. Örneğin, kar yerine pamuk yağdığını hayal etmek gibi.

7- Olumlu olun, olumlu düşünün. Ümit içeren hayaller çok daha kolay hatırlanır.

8- Hayallerinizde kullandığınız objeler ve imgeler arasında ilişkilendirmeler yapın.

9- Hayal kurarken kayıt kanalınızın açık olması, hafıza geliştirme için önemli. Hem daha kolay hatırlar hem de zihin egzersizi yapmış olursunuz.

10- Hayaller ne kadar renkli olursa o kadar kalıcı olur.

Bilgileri İlişkilendirin ya da Gruplandırmalar Yapın

Zeka ve hafıza geliştirme yöntemleri arasında, okul hayatımızda öğretmenlerimizin sıkça kullandıkları bu yöntemleri, daha ilkokuldan itibaren aslında öğreniyoruz. Mevcut bilgi birikimimizden yola çıkarak yeni öğrendiklerimizle benzerlik kurmak ve bu benzerlikleri hafızamıza kayıt etme işlemini, ilişkilendirme olarak tanımlayabiliriz. Nesneler, sözcükler, rakamlar, duygu ve düşünceler başka kavramlarla eşleştirilerek çok daha fazla ilgi çeken birer kayıt objesine dönüşebilirler. Bunu okul yıllarında deneyenler için ‘dolap’ sözcüğünün etrafından geçirilen bir çemberle insan yüzüne çevirmek gibi düşünebilirsiniz.

Hafızamıza almak istediklerimiz farklı türden nesneler, olaylar içeriyorsa, bunların akılda tutulmasını kolaylaştırmak için ortak özelliklerinden yararlanarak onları gruplandırmak da hatırlamayı kolaylaştıran bir hafıza geliştirme çalışmasıdır.

Örneğin, öğrenme nesnelerini rengi ortak olanlar, baş harfleri aynı olanlar, aynı büyüklükteki nesneler, kullanım alanı aynı olanlar gibi gruplandırmalar kayıt altına alınan bilgilerin geriye çağırılmasını kolaylaştırır.

Hafızayı Geliştirmede Beş Duyuyu Kullanma Tekniği

Hafıza geliştirme için bilinmesi gereken en önemli özelliklerden biri de hafızanın diğer tüm duyularla bağımsız olmadığıdır. Çünkü hafıza her ne kadar beyinde depolansa da depolanması için alınan bilgiler beş duyu tarafından gönderilenleri işlemektedir. Hafızayı geliştirmek için beş duyunun yakından tanınması ve duyuların neleri ortaya koyduğunun bilinmesi büyük önem taşır. Duyu organlarını kullanarak bilgilerin edinilmesi daha kalıcı ve gerektiğinde çok daha iyi hatırlanmalarını kolaylaştırır. Bunun en güzel örneğini, eğitim hayatınız boyunca yaptığınız deneylerde görebiliriz. Çoğumuz ilkokulda yaptığı deneyleri bile hala hatırlayabilir. Bunun nedeni deneylerde çok daha fazla duyumuzun öğrenmeye ve dolayısıyla hafızaya olan katkısıdır.

Hafıza geliştirme k öncelikle inanmakla başlamalıdır. İnanan bir kimse iseniz, hafıza geliştirme duası, dinç ve işlek bir hafıza için başlayabileceğiniz ilk nokta olabilir. Hafıza geliştirmeye inanan kimseler için çalışmalara başlarken yapılacak olan dualar, hem iç huzuru artıracak hem de manevi olarak sizlerin elini güçlendirecektir.

Hafızayı Geliştirmede Nimonik Yöntemi Kullanma Teknikleri

Akılda kalması zor kavramların, kalıcılığını artırmak için mevcut bilgi birikimimizde yer alan kolay kavramlarla desteklenmesi yöntemine nimonik adı veriliyor. Bu yöntemle edindiğimiz bilgilerin hem kalıcılığı hem de geri çağırılması oldukça kolaydır. Özellikle okul derslerinde eğitimcilerin sıklıkla yararlandıkları bir yöntem olan nimonik yöntemle, bilgiler çok daha kolay ezber edilir ve kolayca hatırlanır.

Nimonik yöntemle hafıza geliştirmeye bir örnek verecek olursak. Dilbilgisi dersinde tümcelerdeki fiilimsileri bulabilmek için çoğunlukla kullanılan eklerin akılda kalmasını sağlamak üzere eğitmenler, ‘Anası Mezar Dikecekmiş’ tümcesini örnek verirler. Bu basit ve akılda kalması kolay olan tümce ile, an-ası-mez-ar-dik-ecek-miş, eklerinin tümcede fiilimsileri bulmakta büyük bir kolaylık sağladığını görebilirsiniz.

Hafıza Geliştirme Tekniklerinde Egzersizlerin Önemi Büyük

Hafıza geliştirme için yapılacak çalışmalar ve kullanılacak tekniklerin uygulanabilmesinde elbette zinde ve sağlıklı bir beyne ihtiyaç var. Bu nedenle hafıza geliştirme zihinsel faaliyetlerin bütünüyle işe koşulduğu bir süreçtir. Bu süreçte hafıza geliştirme egzersizleri büyük önem taşır.

Hafıza geliştirme egzersizleri , hafıza geliştirme oyunları, mantık ve muhakeme kurma, dikkati artırıcı çalışmalar, görsel ve işitsel hafıza geliştirmede de büyük artılar sağlayan çalışmaları kapsar. Ancak bu çalışmaların ve egzersizlerin doğru bir şekilde uygulanabilmesi hafıza geliştirme programı ile mümkün olabiliyor. Bunun için ister küçük yaşlarda ister yetişkinlik döneminde hafıza geliştirme eğitim programlarına katılmak, hafızayı etkin kullanmanın önünü açabilecek yetilere sahip olabilmenizi kolaylaştırabilir.

Eğitim programlarında son dönemin popüler hafıza geliştirme tekniklerinden Dr. Gary Small tarafından hazırlanan ve yaklaşık olarak 14 haftalık bir süreyi kapsayan Dr Gary SmallHafıza Geliştirme Teknikleri ile hafıza geliştirme gerçekten iyi bir programa kavuşmuş ve gerek ülkemizde ve gerekse dünyada geniş yankı bulmuş egzersizlerden oluşuyor.

Uyku ve Beslenmenin Bir Düzene Sokularak Etkin Hafıza Kullanma Teknikleri

İyi bir uyku, yalnızca bedenin değil, hafızanın güçlenmesi için de büyük öneme sahip. Kaliteli ve kesintisiz bir gece uykusu, hemen tüm yaşlar için hafıza geliştirme yollarından biridir. Dikkatin ve konsantrasyonun sağlanabilmesi ile uyku arasında doğrudan bir ilişki bulunuyor. Yeterince dinlenememiş bir zihin, dikkat sorunları yaşayacağı için gördüklerini, duyduklarını, kaliteli bir şekilde kayıt edemez ve kayıttaki sorunlar geri çağrılmada da kendini hissettirir. Bu nedenle, daha zinde bir güne daha dikkatli başlayabilmek için iyi bir uyku ilk şarttır. Uyku, zihnin dinlenmesi için gerekli olduğu kadar gün içinde yapılan tüm aktivitelerin, edinilen bilgilerin, görülen yerlerin hafızaya kayıt edildiği anların başında gelir.

Doğru beslenme, hafıza geliştirme çalışmalarında önemli bir avantaj sağlar. Hafızanın gelişmesinde etkisi bilinen besinlerin alınması, işinizi kolaylaştıracaktır. Ceviz, havuç, süt ve süt ürünleri, nar gibi besinler hafıza geliştirmede etkisi kanıtlanmış besinlerdendir.