KONUŞMA BOZUKLUĞU
Çevremizle iletişim ve etkileşim kurabilmek için kullandığımız en büyük aracımız olan konuşma, çok küçük yaşlardan itibaren öğrendiğimiz ve geliştirdiğimiz
bir yetenek. Ancak her çocuk ya da yetişkin bu yeteneğini etkin ve olması gerektiği şekilde kullanamayabiliyor. Konuşma bozukluğu olarak
adlandırılan bu durum, konuşma yeteneğindeki aksaklıklar olarak tanımlanır ve sosyal ilişkilerde sorunlara ve buna bağlı olarak bireysel bir takım
problemlere neden olur.
Konuşma Bozukluğu Nedenleri
Konuşma bozukluğu
, çoğunlukla konuşanların anlaşılmasının önünde çok farklı engellerle birlikte görülen, istenmeyen bir durumdur. Konuşmadaki problemler, konuşma bozukluğu olan çocukların ve yetişkinlerin, ne konuştuğundan çok konuşmadaki hatalarına dikkat çekilmesine ve dolayısıyla
anlaşılamama sorunlarına neden olur.
Kendini ifade edememe ve dolayısıyla anlaşılamama gerek çocukların ve gerekse yetişkinlerin üstesinden gelmekte çok zorlanacakları bir takım sosyal ve
psikolojik problemlere de neden olabilir.
Konuşma bozukluğu
, fertlerin konuşmayı sağlayan bir çok organ ve uzvun birlikte kullanılamaması olarak da tanımlanabilir. Bu yönüyle kimi zaman anatomik sorunlar, kimi
zaman beyin aktivitelerindeki yetersizlikler, travmalar konuşma bozukluğu na neden olabilmektedir.
Konuşma bozukluğu
nedenlerini bireyin kendisinden kaynaklanan ve çevresinden kaynaklanan nedenler olarak iki bölüme ayırmak mümkün. Dil ve konuşma bozukluğu
, bireyin kendi özelliklerinden kaynaklanan nedenlerle ortaya çıkabilir. Bunları bireylerin zekâ, işitme problemleri, sağlık durumları, sinir ve kas
sorunları, konuşmayı sağlayan organ ve uzuvlarda eşgüdüm problemleri, cinsiyet, duygusal durumlar gibi çok geniş ölçekte sıralanabilecek nedenler
oluşturur. Bu nedenler akıcı konuşma bozukluğu gibi pek çok türde karşımıza çıkar.
Ancak konuşma bozukluğu salt bireysel sorunlardan kaynaklanmayabilir. Bireysel sorunların yanında kişinin çevresiyle olan etkileşim
problemleri de konuşma bozukluğu na yol açabilmekte. Konuşma, büyük bölümünün aile içinde öğrenilen ve geliştirilen bir dizi süreçleri
kapsayan karmaşık bir yetidir. Bu nedenle çocukların konuşmayı öğrenmelerinde ailelerin izleyecekleri yanlış tutumlar, doğru uyarım ve teşviklerin
zamanında yapılamaması, aile içindeki iletişimsizlik de çocuklarda konuşma bozukluğu nedenleri arasında gösterilebilir.
Konuşma bozukluğunun
çocuklarda erken tanı konulmaması ve zamanında müdahale edilmemesi sonucu kalıcı konuşma bozukluğuna neden olabilmekte ve sorunlu bir
konuşma yetişkinlerde konuşma bozukluğu olarak karşımıza çıkabilmektedir.
Konuşma Bozukluğu Nasıl Giderilir?
Konuşma bozukluğu
yukarıda saydığımız nedenlerin sonucunda pek çok türde karşımıza çıkabiliyor. Çocuk konuşma bozukluğu yaşıyorsa aile bunu kolayca fark edebilir. Konuşmanın
gecikmesi, sesleme sorunları, belirli ses ve heceleri söyleyememe, kekemelik, işitmeden kaynaklanan sorunların ve engellerin konuşmayı etkilemesi gibi pek
çok konuşma bozukluğu türü aile içinde ebeveynlerin kolayca fark edecekleri sorunlardandır.
Konuşma çok daha karmaşık bir sistemlerin ürünü olan bir yeti olduğu için, her zaman sadece tek bir yetersizlikle ortaya çıkmayabilir. Çok daha karmaşık ve
birbiriyle ilişkili veya ilişkisiz birden fazla problemden de kaynaklanıyor olabilmekte.
Konuşma Bozukluğunda Erken Tanı Önemli
Ailenin çocuklarında konuşma bozukluğunu erken fark etmeleri, sorunun erken tanısının konulmasını ve dolayısıyla erken müdahale edilebilmesinin önünü
açıyor. Böylece henüz konuşma becerileri yerleşmemiş olan çocuklarda konuşma bozukluğu tedavisi mümkün olabiliyor.
Ailelerin çocuklarında konuşma bozukluğu olup olmadığını, yaşıtlarına oranla henüz çocukları konuşmuyorsa, belirli ses ve heceleri
seslendirmekte zorlanıyorsa, konuşması aradan geçen süre zarfında gözle görünür ölçüde gelişmiyorsa, çocuk isteklerini anlatmak için işareti çok daha fazla
kullanıyorsa aileler mutlaka konu üzerinde durmalı ve zaman kaybetmeden destek almalıdırlar.
Tüm tedavilerde olduğu gibi konuşma problemlerinde de erken tanının önemi büyüktür. Aileler çocuklarındaki konuşma bozukluğu nu ne kadar
erken fark edebilirlerse, çocuklarındaki sorunun iyileştirilebilmesi o derecede kolaylaşacaktır.
Çocuğunuz Konuşma Bozukluğu Yaşıyorsa Uzmandan Yardım Alınmalı
Dil ve konuşma güçlüğü yaşayan çocukların, konuşma bozuklukları nın kalıcı olarak yerleşmeden erkenden tanısının konulması ve tedavisinin
yapılabilmesi gerekiyor. Bu nedenle çocuğunuzda bir konuşma güçlüğü fark ettiyseniz mutlaka bu alanda eğitim almış bir uzmandan yardım almanız gerekiyor.
Dil ve konuşma terapisti olarak adlandırılan bu uzmanlar, öncelikle çocuğunuzun konuşma bozukluğu yaşamasındaki nedenin tespitinde ve
yapılması gereken tedavi için bir dizi terapi verirler. Bu terapiler, eğer çocuğun konuşma bozukluğu fiziksel, anatomik nedenlerden kaynaklanıyorsa, ilgili
uzman hekimin tedavisin destekler nitelikteki konuşma bozukluğu egzersizleri ni, sosyal ve psikolojik olarak adlandırabileceğimiz
sorunlardan kaynaklıysa, gerekli psikolojik terapileri de içerebilir.